Phra That Phanom

Terrain

General Condition

The location of the relics is a mound of earth about 2 meters higher than the surrounding area, known (according to legend) as Phu Orphan. This mountain is 600 meters west of the Chao Phraya River. In front of the orphan mountain, which is east is Chayangku Road. R Which is the road Nakhon Phanom - Ubon Ratchathani cuts through by following this road to the east It is a pond about 300 meters wide and parallel to the Mekong River, known as Bueng That Phanom. In addition, Phra That Phanom is located at the confluence of 3 large rivers, namely the Mekong River, Kam Nam and the Xe Bang Fai River. The geography is suitable for agriculture.

Waterway

Mekong River, Kam River, Xe Bang Fai River

Geological conditions

It is generally a stratum. or sediment of a set rock or sedimentary rocks that accumulate in the cenozoic era It is divided into the condition of the old waterfront ridge and the floodplain to the state of the river crossing. which has a higher area than the flood plains Soil origin objects are formed by water swept over the old and new deposits. The sediment characteristics are sandy soil, dry sandy soil, silty clay loam. and general deposition clay In the south of the province, the area where the archaeological site is located is a floodplain alternating with mounds of soil or rock.

Archaeological Era

era/culture

Archaeological age

Mythological age

Types of archaeological sites

archaeological essence

Phra That Phanom is a chedi that enshrines the chest relics. or urangka elements some are called oranghathat pagoda Inside Wat Phra That Phanom Woramahawihan It is important evidence showing the cultural development of the community. Or the city in this area, as shown by the legend that has the story of packing. The creation and restoration of Phra That Phanom is a legend of the orangha relics. by the place where Phra Urangkathat Chedi is enshrined In the legend of the orangha that is called "Doi Kappana Khiri is the orphaned mountain", probably referring to a land that is isolated. That is when Phra That Phanom was first built. Remains as an island in the Mekong River above the Kam River time passed Soil, dung, sand piled up to grow into the land adjacent to the west bank. Later, when Nakhon Phanom was established on the right bank of the Mekong River around 1788 during the reign of King Buddha Yodfa Chulalok the Great Therefore called this chedi that Phra That Phanom too (Manit Wanliphodom and others 1975 :92, 96)

The appearance of an orphaned mountain is about 2 meters higher than the surrounding area. It was originally surrounded by ditches on 4 sides. The eastern moat connects to the lake that. which is parallel to the Mekong River

But when the Chayangkun Road was cut over the former eastern ditch The north and south ends of the ditch thus ended in front of the road intercepted. (The committee for filling the Buddha's relics in the relics 1979 :98-99)

Legend of the orangha relics Call this area Sri Kottabun, which is believed to be a prosperous region on both sides of the Mekong River. From Udon Thani, Nong Khai, Vientiane, Nakhon Phanom down to Ubon Ratchathani Khotboon was the first capital city on the left bank of the Mekong River. Assumed that this is the real city of Kham. near the Se Bang Fai River which flows out of the Mekong River opposite Phra That Phanom in the Lao People's Democratic Republic Later in the year 1738 His Majesty the King (Corresponding to the reign of King Rama IX of Ayutthaya) moved the capital to the right bank of the Mekong River. and has a new name as Marukkha Nakorn (Committee for organizing the event in honor of His Majesty the King 2001 :47; Manit Wanliphodom and others 1975 :112)

The history of Phra That Phanom according to legend May be divided into 2 phases with important events as follows:

The first phase is a story that is a myth, starting from the time of the Buddha's visit to favor animals in the Sri Kottabun region. In the reign of Phrayatikhotbun, the ruler and ordered Phra Kassapa to bring orangha relics to the orphanage after the Buddha passed away Later, when Phra Maha Kassapa brought the orangha relics to the place, it was the time when Phrayatikhothotbun had died. and Phraya Nanthasenaraj Anucha ascended the throne as the king of Sri Kottabun instead. Start packing the Buddha's relics by digging the soil to make the raw land first. The size of the mold is the size of the palm of Phra Maha Kassapa. Then dug a hole (a dungeon) with a depth of 2 cubits for Phra Maha Kassapa, 2 Wa Phra Maha Kassapa. and digging a tunnel (Ruenthat) by Phra Maha Kassapa The 4 Thao Phrayas, namely the rulers of Nong Han Noi, Nakhon Inthapat, Nakhon Chulanee, and Nakhon Si Kotbun, and the people, were built from the ground up into a square shape with a height of 1 Wa Phra Maha Kassapa. and then formed a shape of a lid, up to the top, one more high, Maha Kassapa After the relics were built, Indra and the gods came to pay homage to the orangha relics. Make pictures of kings from different regions who participated in the making of horse-shaped elephant relics, along with decorative patterns on the walls around the four relics. These images are believed to be brick carvings.

Thus, this stupa is 2 wa high, Phra Maha Kassapa, with doors on 4 sides, wooden doors that can be opened and closed, with relics enshrined in a tunnel (remains) above the pond. Later, various kings died. Phraya Ti Kottabun was born as Phraya Sumitthamma, who reigned over the city of Marukkha Nakorn in the Sri Kottabun region. As for the other kings, they were ordained to become an arahant and met again and renovated Phra That Phanom for the second time. The legend said "Therefore, set up a rock tunnel at the top of Phu Pek" and "invite orangka relics to be placed up", indicating that the relics are in the second part of the relics. and giving knowledge that in the reign of Phra Maha Kassapa had already built a relic house To this day, another episode has been created, totaling two episodes. Then build the top or roof and cover the first part of the door with bricks on all four sides instead of the wooden panel. At this stage, it is believed that Phra That Phanom has a square shape of a square booth made of bricks overlapping in two layers.

In the latter, the events about Phra That Phanom according to the Orangkathat legend are historical, saying that Phraya Phothisarnrat (A.D. 2063-2092) came to renovate the temple and offer a large number of monks to take care of the relics. Later in the reign of King Chai Chetthathirat (2093-2115 AD) He knew the story of Phra That Phanom from the legend. He came to build the oranghathat chedi and restore this monastery. This would mean building the top of the pagoda in the third part. and this peak has been restored There is a square bell body like a bottle or an inverted urn or an inverted urn (Manit Walliphodom and others 1975:93,102-104, 112-113)

When studying the orangha relic legend, it can be seen that The legend pays attention to Phraya Ti Khotbun. who came to be incarnated as Phraya Sumitta Dharma But he was the one who met the Buddha and established the Buddha's relics in the chedi. (in the period of fairy tales) In addition, according to the history of the three important Lao kings "Only a king who has merit and is a buddhist monk will have the opportunity to make merit by building a chedi containing the Buddha's relics," as said in the legend. is Phra Chai Chakraborty Phaeo Lao national leader out of trouble from women Phra Chai Chettha, the founder of Vientiane and the Lord Suriyawongsa who receives troubles in the Kingdom It is assumed that the legend of the orangha relic was composed in the year 2176-2181. (AD 995-1000) by court officials in the reign of King Suriyawongsa during the period of his reign It was composed in honor of King Suriyawongsa, showing the decency and right to take the throne in Vientiane. (The committee for filling the Buddha's relics in the Buddha's relics 1979 :22-23.)

In this regard, the excavation results of the Fine Arts Department found evidence of the copper courtyard inscription number Dec. 1720/96, indicating that Phra That Phanom was renovated 2-3 years after the death of Phra Chao Suriyawongsa (Watcharin Poompongphaet 1976 :136.) It is interpreted that The legend of the orangha relic was written before the death of Lord Suriyawongsa. Therefore, the compiler does not know that Phra Chao Suriyawongsa actually has no chance to restore it. (The committee for filling the Buddha's relics in the relics 1979 :13.)

Phra That Phanom architectural style It is a square chedi with no recesses. There is only one entrance on the east side. The other three sides are fake doors. The second floor has a four-way arch. The next floor is the top of an urn in a rectangular plan. Which is considered a chedi that is strange for Thailand (Suphatradit Diskul 2539:10) above the second floor is constructed of bricks and mortar. which is the craftsmanship of artisans in the Ayutthaya period and when Field Marshal Plaek Phibunsongkhram came to restore political reasons would be plastered over the original repair and add a new pattern with a top shape similar to Phra That Choeng Chum and Phra That Luang Prabang, indicating that it was probably a Lao craftsman to restore the top (Manit Walliphodom and others 1975 :133)

Originally it was understood that antiques had only two floors downstairs. Later in the reign of Phra Chai Chettha in power Therefore, it is possible to restore and add new tops to replace the old ones that have already been broken.

When considering the time when Phra That Phanom fell

The two-storey rectangular base is made of patterned brick wall. Bricks are arranged in such a way that every brick is arranged close to each other on all sides. His royal decision agreed according to legend about the construction technique that Phra That Phanom was originally made of raw bricks. When finished building and carved, the fire lit up over the pagoda. (Somdej Krom Phraya Damrong Rajanupap 2501:438), but if the whole body is set on fire, the raw clay burning will inevitably shrink. and the stone lintels will explode (Manit Walliphodom and others 1975 :153)

The masonry that is smooth, almost invisible, is believed to be made of rubber wood known as Yang Bong as a binder. They may apply rubber latex and build it according to the construction techniques of the ancient Khmer sites.

It's a mixed technique. Build alternately short and long according to the convenience of the technician. Sometimes a brick is added to the rivet. The boundaries of the lines also have diagonal lines. Shows that while the masonry has been cut. polishing bricks, consisting of This construction style is therefore a handcraft rather than a real construction technique (Manit Wanliphodom and others 1975 :155)

Carved bricks decorate the walls of the first floor (ground floor) and the second floor. Carved bricks consist of:(1) Kan Khot-patterned bricks, elephants, horses, and people are at the corner of the wall of the relics. Two picture frames on each side of every direction. (2) Brick pillars decorated Phra That Phanom. There are both round and rectangular shape. (3) Carved bricks to make fake doors. (4) Bricks carved into lintels. Above the façades in all four directions. (5) Brick carved in a pattern between columns decorated the wall. (6) Brick carved into a pediment. (7) Brick carved in a circular lion's crooked frame. Acting as a startled Naga (8), carved bricks as Rooster leaves

by the lowest base Contains images of warriors riding elephants, horses, hunting At the north arch is the image of Vishnu on Garuda. The east facade has a very faded pattern. The southern arch is the image of Shiva in the shape of a ox. And the arch on the west side is the image of Brahma sitting above a swan. These carved bricks are considered the oldest parts of Phra That Phanom. It was found that the patterns on the carved bricks were related to the patterns that appeared on the parapet found at Muang Fa Daet Song Yang. Therefore, the age may be around the 11th-12th Buddhist century (Manit Valliphodom and others:135). Assumed from the brick carving that This religious place was probably built around the 14th-15th Buddhist centuries under the excavation of Phra That Phanom after it fell. Originally, there was a Khmer-style castle as a Hindu temple. which may have been built around the 14th-15th Buddhist century, later converted to a Buddhist place in the early 18th Buddhist century (Supharadit Diskul 2542 :10)

For serious study on Phra That Phanom Occurred after August 11, 1975, which was the day that Phra That Phanom fell. A sub-committee has been set up for the design and preservation of the original art of Phra That Phanom, with Dr. Rachad Kanchanavanich as the group leader, Dr. Sumet Chumsai as the chief architect of the group, and Mr. Manit Walliphodom as the head of the archeology group. (Manit Wanliphodom and others 1975:181) There is an analysis of the cause of the collapse of Phra That Phanom. Found that because the lower base can't bear the weight of the upper part The first floor had cracks at the base of the relics in early August. Subsequently, a series of heavy rains made the cracks more prominent. until it collapsed and fell to the east The Phra That Phanom Hak is broken into three pieces. The lower part was shattered on all four sides. But the tunnel containing the relics was not damaged. The lower middle part is broken. and the upper part that fell over the Viharn Hor Phra Kaew and the pavilion was severely damaged. and the golden tiered was slightly damaged. (คณะกรรมการดำเนินงานบรรจุพระบรมสารีริกธาตุในองค์พระธาตุพนม 2522 :57-58)

            การขุดค้นทางโบราณคดีคราวซ่อมแซมพระธาตุพนมครั้งนี้ มีการเปิดหลุมขุดค้นจำนวน 6 หลุม ในตำแหน่งต่างๆระหว่างสิ่งก่อสร้างที่เป็นองค์ประกอบของพระธาตุพนม  ได้แก่ ภายในองค์พระธาตุพนม เป็นการเจาะช่องเข้าไปในกองอิฐจากทางทิศตะวันออก ระหว่างกำแพงแก้วชั้นในถึงชั้นกลาง ระหว่างกำแพงแก้วชั้นกลางถึงชั้นนอก ระหว่างกำแพงแก้วชั้นนอกถึงระเบียงคด และทางด้านเหนือของพระธาตุ (ด้านใต้ของวิหารพระนอน)

            ผลการขุดค้นทางโบราณคดีทั้งหกหลุม  สามารถสรุปได้ว่า พระธาตุพนมสร้างขึ้นระหว่างพ.ศ. 1200-1400 โดยเดิมพื้นที่บริเวณนี้คงมีคนอาศัยอยู่ก่อน เมื่อเริ่มสร้างมีการนำดินจากการขุดคูน้ำล้อมรอบสามด้านขึ้นมาถมดินให้แน่น ใช้แม่น้ำโขงเป็นคูน้ำด้านทิศตะวันออก เดิมมีลักษณะเป็นอาคารก่ออิฐ มีประตูทางเข้าทางด้านทิศตะวันออก ภายในอาจเป็นห้องสำหรับปฏิบัติศาสนพิธี ซึ่งการพบท่อโสมสูตรถูกฝังไว้ภายในและภาพสลักลวดลายอิฐทำให้สันนิษฐานว่าเดิมพระธาตุพนมอาจสร้างเนื่องในศาสนาฮินดู ต่อมาราวพุทธศตวรรษที่ 17-18 มีการปรับพื้นดินโดยรอบและภายในอาคารที่เคยเป็นห้องได้ถูกสร้างสิ่งก่อสร้างเล็กๆขึ้นภายในเพื่อบรรจุของศักดิ์สิทธิ์ ประตูถูกปิดทึบ ส่วนท่อโสมสูตรหรือรางน้ำมนต์ทางทิศเหนือคงถูกปิดไว้ในสมัยนี้เองที่พระธาตุพนมคงถูกเปลี่ยนเป็นพุทธสถาน หลังจากนั้นพระธาตุพนมถูกทิ้งร้างอยู่จนราวพุทธศตวรรษที่ 21 กษัตริย์ลาวล้านช้างได้มาซ่อมแซมและสถาปนาขึ้นเป็นวัด (คณะกรรมการดำเนินงานบรรจุพระบรมสารีริกธาตุในองค์พระธาตุพนม 2522, :99-118) กล่าวคือ สมัยพระเจ้าวิชุลราชกษัตริย์ล้านช้าง (พ.ศ.2043-2063) ได้ส่งท้าวคำก้อนครองเมืองศรีโคตรบูรณ์ และสร้างพระประธานเป็นพระพุทธรูปศิลปะล้านช้างไว้ในอุโบสถพระธาตุพนม โดยมีจารึกที่ฐานพระพุทธรูปว่า ได้สร้างในปีศักราช 865 (พ.ศ.2046) (คณะกรรมการอำนวยการจัดงานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว 2544 :49) และต่อมา พ.ศ. 2073 ธิดาของพระเจ้าอินทรปัตถ์สะใภ้ของเจ้านายเมืองลานช้างได้ลานทองจากปู่ของนาง เรื่องพระธาตุอุรังคธาตุทำให้วงศ์ล้านช้างทราบความสำคัญ โดยเริ่มระยะปูนปะทายเป็นเทคนิคในชั้นหลังฉาบซ่อม มีการสร้างวิหารหลังคามุงด้วยตะกั่ว

            ต่อมาพระธาตุพนมได้รับการบูรณะอีกในปี พ.ศ.2234 โดยราชครูโพนสะเม็ก ก่ออิฐสอปูนทับยอดทั้งสอง เมื่อได้หนาแข็งแรง พระครูได้ก่อองค์พระเจดีย์เสริมยอดให้สูงกว่าเดิม เป็นทรงกรวยเหลี่ยมแบบศิลปลาวล้านช้างตามที่ได้กล่าวมาแล้ว (มานิต วัลลิโภดม และคนอื่นๆ 2518 :171)

            ในปี พ.ศ.2435/ 2444 (รัชกาลที่ 5) พระครูวิโรจน์รัตโนบล จากวัดทุ่งศรีเมือง อุบลราชธานี ปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่โดยการถอนวัชพืช ขุดปูนส่วนที่หมดสภาพออก ใช้ปูนอุดส่วนที่แตกร้าว พระบูชา แก้วแหวนเงินทองที่หลุดออกมากับปูนที่เสื่อมสภาพ ได้รวบรวมไว้ก่อเข้ากับปูนที่ซ่อมเสริมเข้าไป มีจารึกไว้ ดังนี้

            คำปะทานปูน 5 ทราย 7 น้ำอ้อย 2 น้ำหนัง 1 ยางบง 9

            น้ำหนัง 1 ยางบง 9 ใช้ฉาบปะทายเพ็ชร ปูน 2 ทราย 5 น้ำมะขาม 2              น้ำมันยาง 1 ใช้ปั้นลาย (มานิต วัลลิโภดม และคนอื่นๆ 2518 :171)

            จนกระทั่งในปี พ.ศ.2483-2484 รัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม มุ่งใช้พระธาตุพนมในทางการเมือง รัฐบาลจึงให้พลตรีหลวงวิจิตรวาทการ รัฐมนตรี และอธิบดีกรมศิลปากรในขณะนั้นดำเนินการต่อยอดด้วยการเทคอนกรีตเสริมเหล็กจากส่วนเหนือฐานหรือเรือนธาตุชั้นที่ 1 ขึ้นไปจนถึงยอดสุด แล้วต่อยอดขึ้นไปอีก 10 เมตร และเพิ่มฉัตรทองคำเหนือองค์พระธาตุ ซึ่งสร้างขึ้นใหม่แทนฉัตรองค์เก่า ยอดที่เสริมนี้มีน้ำหนักมาก แต่ไม่มีการแก้ไขฐานแต่อย่างไร (มานิต วัลลิโภดม และคนอื่นๆ 2518 :183)

            วัดพระธาตุพนม ได้รับการโปรดเกล้าฯ ให้เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดวรมหาวิหาร เมื่อปี พ.ศ.2493

            การบูรณปฏิสังขรณ์องค์พระธาตุพนม ดำเนินการตั้งแต่เดือนพฤษภาคม พ.ศ.2519 และเสร็จสิ้นในเดือนมีนาคม พ.ศ.2522 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ประกอบการพระราชพิธียกฉัตรยอดองค์พระธาตุพนม และพระราชพิธีอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุขึ้นบรรจุไว้ในองค์พระธาตุพนม ในวันที่ 21-23 มีนาคม พ.ศ.2522

             จารึกที่เกี่ยวข้อง  :จารึกลานเงิน หมายเลข 5442/46, จารึกลานเงิน หมายเลข 3840/92, จารึกฐานพระพุทธรูปบุเงิน ปางมารวิชัย หมายเลข ธ.2719/92, จารึกฐานพระพุทธรูปบุทอง ฐานเงิน ปางมารวิชัย หมายเลข ธ.2731/92, จารึกฐานพระพุทธรูปบุเงิน ปางมารวิชัย หมายเลข ธ.2752/92, จารึกฐานพระพุทธรูปบุเงิน ปางมารวิชัย หมายเลข ธ.2779/93, จารึกฐานพระพุทธรูปบุเงิน ปางมารวิชัย หมายเลข ธ.2794/93 ฯลฯ (จารึกที่พบที่พระธาตุพนม เป็นจารึกในแผ่นอิฐ บนฐานพระบุเงินบุทองคำ บนใบลานทองคำ  รวมทั้งสิ้น 1,061 ชิ้น (ไม่รวมที่ชำรุดมาก))

             ตำนานท้องถิ่นที่เกี่ยวข้อง :ตำนานอุรังคธาตุ (อุรังคนิทาน)